ΚΛΕΙΤΟΜΑΧΟΣ

ΚΛΕΙΤΟΜΑΧΟΣ

Καρχηδόνα, 187 π.Χ.

Γιός του Θεογνήτου. Στην πατρίδα του ασχολήθηκε με τη φιλοσοφία. Σε ηλικία 40 ετών ήλθε στην Αθήνα, όπου έμαθε Ελληνικά και εξελλήνισε το όνομά του, που στη γλώσσα του ήταν Hasdrubal. Έγινε μαθητής του Καρνεάδη επί 19 χρόνια. Καθώς μάλιστα απέβη ένας από τους πιο διακεκριμένους μαθητές του, περιβλήθηκε το αξίωμα του σχολάρχη στην Ακαδημία (127 π.Χ.), αφού προηγουμένως διηύθυνε τη δική του σχολή που ίδρυσε στο Παλλάδιο, όπως αναφέρει ο Απολλόδωρος. Οι μελέτες του τον εξοικείωσαν με τη διδασκαλία των Περιπατητικών και Στωικών φιλοσόφων, χωρίς όμως ποτέ να μαθητεύσει στις αντίστοιχες σχολές. Τη στωική διδασκαλία μάλιστα τη γνώριζε λεπτομερώς, καθώς αποτελούσε κύριο στόχο της πολεμικής του δασκάλου του Καρνεάδη. Υπήρξε πολυγραφότατος (400 βιβλία κατά τον Διογένη τον Λαέρτιο), σε αντίθεση με τον διδάσκαλό του, του οποίου τις απόψεις κατεξοχήν αυτός διασώζει.

Ο Κλειτόμαχος επέμενε ότι ο Καρνεάδης ποτέ δεν εκδήλωσε προτίμηση σε καμία επιστημολογική αρχή. Ο Στοβαίος αναφέρει απόφθεγμά του: «Ουδέν των ανθρωπίνων βέβαιον εστί, αλλά πάντα φέρεται φορά τινι παραλόγω». Ως προς τα γνωσιολογικά προβλήματα, έμεινε πιστός στη διδασκαλία του Καρνεάδη, αλλά, όπως ο ίδιος ομολογούσε, δεν μπορούσε να καταλάβει τη γνώμη του δασκάλου του ως προς την ηθική. Ο Κλειτόμαχος παρομοίαζε τη διαλεκτική με τη σελήνη, που άλλοτε αυξάνεται και άλλοτε μειούται. Πέθανε το έτος 110 π.Χ.